ONTDEK HET GEHEIM VAN DE BRETTEN!

Wandeling naar de oorsprong van het landschap.

KOM OP VERHAAL IN DE BRETTEN!
Laat je verrassen door het nieuwe Westerpark, de natuurgeheimen van de Bretten, de sporen van het Oerij, middeleeuwse dijken en dorpen die ouder zijn dan Amsterdam.

WAAROM HET BRETTEN NATUURPAD?
Geen landschap in Nederland is meer vernield dan het westen van Amsterdam; Schiphol, havens, snelwegen, industrieterreinen, recreatiegebieden en niets ontziende verstedelijking heeft het grootste deel van het historische (middeleeuwse) landschap compleet vernietigd. En nog steeds wordt het dit landschap bedreigd en aangetast, door bijv. havens, de Westrandweg en, industrieterreinen in de Lutkemeer. De Brettenscheg verbindt de restanten van dit historische landschap met nieuwe natuurgebieden (Bretten, Geuzenbos). Door oude verhalen opnieuw te vertellen en te wandelen wil wandelorganisatie Nemo opkomen voor het behoud van dit landschap met zijn unieke natuur- en cultuurwaarden. Daarom biedt Nemo dit natuurpad aan voor iedereen die houdt van natuur en wandelen.

HET MYTHISCHE VERLEDEN VAN AMSTERDAM
Heel vroeger was de veenwildernis tussen de duinen van Kennemerland en de rivieren van Amstelland een levensgevaarlijk onland, een veenmoeras waar geen mens durfde te komen. Mensen mensen woonden veilig op de zandruggen langs de kust of de rivieren. Ze wisten zeker dat het niet pluis was in het veen: in de diepe veenpoelen woonden vooroudergeesten en natuurwezens, feeën, geesten, demonen. Regelmatig brachten ze offers in het moeras om de geesten gunstig te stemmen. Ze geloofden dat de poelen de toegang waren tot de onderwereld en in het najaar, opende de onderwereld zich en verschenen de geesten in de bovenwereld, Met veel kabaal werden de geesten verjaagd (ons vuurwerk). In het voorjaar waren de poelen juist de bron van nieuw leven en vruchtbaarheid. Er werden optochten gehouden met beelden van vruchtbaarheidsgoden, waarbij iedereen verkleed was (ons Carnaval). Vanaf de 10e eeuw worden de moerassen droger en de mensen gingen de veengebieden ontginnen om er akkers en weilanden van te maken. Zo ontstonden dorpen, als Sloten, Osdorp en Diemen die veel ouder zijn dan Amsterdam. Vanaf de 12e eeuw kwamen er rampzalige stormen en overstromingen. Het meeste ontgonnen land verdween in de golven (huidige IJ-polders, Haarl.meer, IJsselmeer), ook omdat het land door de ontginningen was ingeklonken en veel lager lag.

Omdat de keizer eigenaar was van alle woeste gronden (het wildernisregaal), liet hij door zijn leenheren dijken bouwen tegen het woeste water (en de geesten) (bv Spaarndammerdijk. En hij wilde de vrije Friezen onderwerpen. Maar er kwamen steeds meer stormen waardoor de dijken doorbraken. Veel mensen geloofden dat de overstromingen de wraak waren van watergeesten omdat ze verdreven waren uit het moeras door de mensen die alles in cultuur brachten en kerken bouwden op plaatsen waar vroeger geesten en demonen werden vereerd. In oude 13e eeuwse kronieken staat een spannend verhaal over een beruchte watergeest. Volgens de mensen uit de streek was Okesdorp (het gebied rond oud-Osdorp) de laatste plek was waar een watergeest leefde. De boeren uit de buurt vereerden de watergeest omdat zij ervoor zorgde dat de graaf verjaagd werd en de aarde vruchtbaar bleef. Via het Bretten Natuurpad lopen we door dit magische middeleeuwse landschap, langs de poelen van de watergeest. De reden is dat in deze tijd de (stads)natuur net als in de Middeleeuwen weer bedreigd wordt. Er komen steeds meer auto's, snelwegen (Westrandweg), havens (Ruigoord) en bedrijfsterreinen (Lutkemeerpolder) die de stad ziek maken en de natuur vernielen. We hebben pioniers zoals Uko en de watergeest hard nodig om de natuur en het landschap te beschermen.